Biuletyn Informacji Publicznej
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Chełmnie

UWAGA NA KLESZCZE !

Choroby przenoszone przez kleszcze

Borelioza -  to choroba zakaźna wywołana przez bakterie – krętki z rodzaju Borrelia, które namnażają się w jelicie kleszcza.  Aby kleszcz mógł zakazić żywiciela, musi być odpowiednio przyssany do skóry – postać dorosła ok. 2 dni, larwa lub nimfa kilka godzin.

Objawy:

Pierwsze objawy chorobowe mogą pojawić się po ok. 10-14 dniach.

I stadium – zmiany skórne w postaci pierścieniowatego rumienia wędrującego. Typowa zmiana ma początkowo formę czerwonej plamy, która szybko się powiększa, wskazując centralne przejaśnienie. Rumień przekracza najczęściej średnicę 5 cm i często może obejmować znaczną powierzchnię ciała. Zmianie skórnej często towarzyszą takie objawy jak: zmęczenie, bóle mięśni, gorączka, ból głowy, sztywność karku.

II stadium – związane jest z zakażeniem układu nerwowego (neuroborelioza), układu kostno-stawowego lub układu krążenia. Z przebiegiem przewlekłej boreliozy wiążą się m.in. takie objawy jak: niedowład, porażenie nerwu twarzowego, zapalenie nerwów obwodowych, zapalenie stawów, przewlekłe zanikowe zapalenie skóry.

Zapobieganie:

• Szczepienia ochronne szczególnie pracowników leśnych, laborantów (mających kontakt z materiałem zakaźnym), turystów podróżujących w regionach ryzyka KZM,
• W miejscach szczególnie narażonych na występowanie kleszczy noszenia odpowiedniej odzieży zakrywającej jak najwięcej ciała,
• Stosowanie środków odstraszających kleszcze i insekty,
• Unikanie wysokich traw, zarośli i poszycia lasu,
• Zawsze po powrocie do domu z wycieczki w tereny zielone dokładne obejrzenie całego ciała.

Niestety nie ma szczepionki przeciwko boreliozie. Istnieje jednak możliwość diagnostyki  kleszcza ( molekularne wykrywanie DNA Borrelia spp.). Badanie to można wykonać w Laboratorium WSSE w Bydgoszczy, ul. Kujawska 4, Tel: (52) 376-18-59. Szczegóły na stronie internetowej: www.pwisbydgoszcz.pl

Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) – jest chorobą zakaźną wywołaną przez wirusy, które rozwijają się w organizmie zakażonego kleszcza. Są one przekazywane człowiekowi po przyssaniu się kleszcza do skóry. Wirusy rozmnażają się w miejscu wniknięcia do organizmu. Drogą limfatyczną dostają się do układu siateczkowo-śródbłonkowego ( węzłów chłonnych, szpiku kostnego, śledziony itd.), gdzie namnażają się dalej. Następnie przez krew przenoszone są do ośrodkowego układu nerwowego.

Objawy: mało charakterystyczne, podobne do grypy, tj. ogólna niedyspozycja, gorączka, ból głowy, mięśni. Po kilku dniach lepszego samopoczucia występuje druga faza choroby, której towarzyszą : nagły skok gorączki, ból głowy, wymioty, nudności, utrata przytomności oraz zespół zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub zapalenia mózgu. Objawy zwykle ustępują po 2-3 tygodniach.

Zapobieganie:

• Jedyną formą ochrony przed kleszczowym zapaleniem mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych jest szczepienie.

Szczepi się według schematu:

I dawka

II dawka 1-3 miesięcy po pierwszym szczepieniu

III dawka 9-12 miesięcy po drugim szczepieniu

Jeśli I dawka szczepienia zostanie podana w miesiącach letnich, zaleca się podanie II dawki już po dwóch tygodniach od pierwszego szczepienia, w celu osiągnięcia miana przeciwciał tak szybko, jak to tylko możliwe.

Po zakończonym cyklu szczepień podstawowych należy przyjmować co 3 lata dawki przypominające.